Geen tijd om te rouwen
Gepubliceerd op
Dit is de tweede uit een reeks interviews van Melanique Bruggink en Corinne de Graaf. We spreken met mensen die recent te maken hebben gehad met een groot verlies. De corona-crisis raakt ons allemaal en als je al in de rouw bént, raakt hij misschien wel dubbel zo hard. Hoe is het leven ten tijde van corona? Wat kom je tegen? En wat helpt in deze periode? We hopen dat jij als lezer en lotgenoot herkenning en erkenning vindt en dat je ook wat inspiratie krijgt.
Geen tijd om te rouwen
Vandaag spreek ik met Anouk. Ruim 1,5 jaar geleden is plotseling haar man Maarten overleden. Anouk woont met haar 3 kinderen ( 14, 10 en 8 jaar) in Amsterdam. We blikken aan het begin van ons gesprek even terug op het interview dat ik vorig jaar met Anouk had over haar grote verlies. Dit werd op 2 april online gezet. Bijzonder, dat is exact de datum van ons gesprek nu.
Anouk, hoe is het met je in deze tijd van de Corona crisis?
Ik vind het allemaal heel onwerkelijk wat er gebeurt. Net alsof we in een film zitten. Ik ben de afgelopen dagen heel veel binnen geweest. Nu heb ik de kinderen aan het werk gezet en loop ik buiten om dit telefoongesprek met je te kunnen doen. Ik wandel naar het graf van Maarten en het is zo bizar stil op straat.
Voor mij vliegen de dagen om op het moment, ik ben alleen maar met de kinderen en hun thuisonderwijs bezig. De jongste heeft veel begeleiding nodig. Mijn laptop kan ik weinig gebruiken, want daar doet de middelste zijn werk op. De tijd voor mezelf is zo goed als weg. De kinderen hebben het moeilijk, zijn weer teruggeworpen in hun rouw en missen papa enorm. Deze tijd geeft óók verlies. Het schoolkamp wat niet doorgaat, de musical, het hele afscheid van de basisschool misschien wel. En ons katje Pepper wat we na het overlijden van Maarten hadden genomen, is vorige week doodgereden. Dat is zo ontzettend verdrietig. Pepper gaf ons troost.
En hoe is het met jouw eigen rouw en gemis nu?
Ik ben weer helemaal terug in de overleefstand, die ik herken van de eerste tijd na Maartens overlijden. Ik ben heel lang maar door gegaan en ik had eigenlijk net een paar maanden geleden bewust de keuze gemaakt om stil te staan, mijn rouw te gaan ervaren en te onderzoeken. Dat had ik nog niet echt gedaan. Nu valt door Corona de wereld stil, maar ik kan niet meer stilstaan. Ik heb ineens 24 uur per dag mijn kinderen om me heen. Ik mis Maarten ook enorm, maar schuif dat wat weg. Ik hijs me op voor de kinderen. Ik troost ze en geef ze aandacht als ze verdrietig zijn. Ik schiet er zelf bij in. Het voelt erg alleen.
Hoe is het in deze tijd in je lichaam?
Ik ervaar een voortdurende onderlaag van stress. Ik kan geestelijk en lichamelijk niet ontspannen. Ik voel dezelfde intense moeheid als in de eerste maanden na het verlies van Maarten. Ik slaap slecht. Ik voel vaak onrust in mijn hart en een brandende pijn tussen mijn schouderbladen. Dat gaat over mijn verdriet en de machteloosheid nu. Maar ‘s nachts word ik soms zo bang. Als er nou ook iets met mij gebeurt, hoe moet het dan met de kinderen? Dan kan ik mezelf moeilijk kalmeren. Eigenlijk is de schrik van toen weer erg getriggerd, ik voel me heel alert.
Maar ook dit zal weer veranderen allemaal. Ik ga in de komende tijd vast een vorm vinden om met deze crisissituatie om te gaan. Ik moet nu denken aan zo’n sneeuwbol; de vlokjes gaan vast weer neerdwarrelen en dan wordt het ook weer rustiger in mij.
Wat mis je het meest?
De letterlijke aanraking is er nu niet, ik mis een gewone knuffel. Mijn lichaam wordt nu zo getriggerd in eenzaamheid. Natuurlijk knuffel ik met de kinderen, die vragen er ook erg om, ze zoeken veiligheid bij me. Maar die aanraking is er op gericht op hun te troosten en is niet de aanraking die ik zoek. Ik mis ook ontzettend het kunnen leunen. Lekker ’s avonds tegen Maarten op de bank. Maar ook de symboliek van leunen: dat iemand het even van me over kan nemen, als mijn dochter voor de zoveelste keer verdrietig uit haar bed komt omdat ze papa zo mist.
Zijn er dingen die jou helpen in deze periode?
Ja zeker. Mijn jongste kinderen gaan op vaste momenten even naar een ander gezin, dat geeft wat lucht. Ik word blij van facetimen met mijn ouders. En als het me lukt daar tijd voor te nemen, geniet ik van een warm bad met op veilige afstand de laptop met een netflix-serie. In ons gesprek vorig jaar vertelde ik over een steunende kring van dierbare mensen om ons heen. Die is er nog. Ik krijg kaartjes, maaltijden, boodschappen, lieve berichtjes. Er wordt aan ons gedacht. Praktisch sta ik er alleen voor maar gevoelsmatig niet. Er waren zelfs cliënten uit mijn massagepraktijk die voorstelden vast een strippenkaart te kopen, zodat ik nog wat inkomen zou krijgen.
Anouk vertelt dat ze is aangekomen bij het graf van Maarten. Ze wil na ons gesprek even de tijd nemen om in stilte bij hem zijn. Ik vraag haar hoe ze denkt dat Maarten met deze Corona-crisis zou zijn omgegaan?
Ah, daar had ik het laatst ook al met iemand anders over. Ik denk dat hij in eerste instantie gillend gek zou zijn geworden. Maarten was altijd bezig, onderweg en volop in contact met mensen. Maar op een gegeven moment zou hij de knop hebben omgezet om er het beste van te maken. Hij zou vast lekker zijn gaan koken. Allemaal pasta’s met roomsaus, heerlijk, iedereen zou aangekomen zijn. Ik zou willen dat ik die energie kon voelen die Maarten had.
Als laatste Anouk, wil je nog iets zeggen tegen anderen, tegen lotgenoten?
Ik heb een regel waar ik me aan vast probeer te houden: ‘Let love rule’. Die zin helpt me als er bijvoorbeeld irritaties zijn tussen mij en de kinderen. Maar ook groter, voor iedereen in deze corona tijd. Iedereen doet op dit moment op zijn eigen manier zijn stinkende best. Laten we zorgen dat het positieve, het mooie, de liefde ons optilt.
